بررسی تنوع ژنتیکی ژنوتیپ های aegilops triuncialis l با استفاده از نشانگرهای issr و بین رتروترانسپوزونی

یکی از مراکز پیدایش گونه aegilops triuncialis l. ایران می باشد لذا مطالعه تنوع ژنتیکی این گونه در این ناحیه از اهمیت تکاملی به سزایی برخوردار است. تنوع این گونه به دلیل خویشاوندی نزدیک با گندم زراعی (triticum eastivum) اهمیت زیادی در مطالعات ژنتیکی و اصلاحی آن دارد. در این راستا تنوع ژنتیکی 40 توده از گونه ae. triuncialis، جمع-آوری شده از مناطق شمال غربی، غرب و جنوب غربی ایران بررسی شد. پس از استخراج dna و یکسان سازی غلظت ها، 5 نمونه از هر توده به صورت بالک درآمده و تنوع ژنتیکی با استفاده از 12 آغازگر issr و 5 آغازگر irap مطالعه شد. چندشکلی بالایی در هر دو نشانگر issr و irap مشاهده شد. میانگین چندشکلی برای هر دو نشانگر 1/89 به دست آمد. نشانگر irap تنوع بالاتری را نشان داد. میزان اطلاعات چندشکلی نشانگرها از 23/0 تا 44/0 متغیر بود. بالا بودن معیارهای تعداد آلل موثر، تنوع ژنی نی، شاخص شانون برای آغازگرهای ،ubc824 ، rtr-10،ubc811 و rtr-7 و میزان pic برای آغازگرهای rtr-10، rtr-2 و ubc816 نشان دهنده کارآیی بالای این آغازگرها در تمایز توده های aegilops triuncialis l. در این تحقیق بود. در تجزیه واریانس مولکولی حدود 9 درصد از واریانس کل، جزء واریانس بین توده و 91 درصد نیز جزء واریانس درون توده برآورد شد. سه دندروگرام بر اساس معیار فاصله ژنتیکی sokal & sneath و الگوریتم neighbor joining ترسیم شد. سه دندروگرام 40 توده مورد مطالعه را به سه گروه مجزا تفکیک کردند. صحت گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه ای توسط تابع تشخیص کانونی به روش خطی فیشر با 100 درصد تائید شد. میانگین فاصله ژنتیکی بین توده ها 45 درصد بود که نشان دهنده تنوع بالا این گونه در مناطق مورد بررسی می باشد. نتایج حاصل از گروه بندی ها نشان داد که بین واگرایی ژنتیکی و منشأ جغرافیایی این گونه ارتباط کمی وجود دارد.